Bij ons in de gemeente vieren we meestal op de eerste zondag van de maand ‘het avondmaal’. Tegenwoordig doen we dat meestal in de ochtend vandaar dat je net zo goed van ‘de maaltijd van de Heere Jezus’ kunt spreken. Het is een gebeuren wat hij namelijk ingesteld heeft toen hij met zijn leerlingen de sedermaaltijd aan het vieren was.
Even een Q&A over het avondmaal voor wanneer je geen idee hebt waar dat over gaat:
Q: Wat is ‘het avondmaal’ eigenlijk voor speciaals?
A: Het avondmaal is een moment waarop gelovigen in een samenkomst een stukje brood eten en een slok wijn (of druivensap) drinken. Ze denken hierbij aan Jezus’ lichaam wat voor ons verbroken is (met Pasen heeft de Heere Jezus enorm geleden doordat de toenmalige overheid in Israël samen met de Joden Hem aan het kruis hebben gehangen en hebben laten sterven) en aan Zijn bloed wat voor ons vergoten is als vergeving voor alle zonden. Door Zijn leven op deze manier te geven is ons volledige verlossing geschonken van de straf op de zonde die God, in Zijn rechtvaardigheid, aan ons zou moeten geven. Die straf kwam op het leven van Jezus terecht. Aangezien niemand zonder zonde is moest God Zijn Zoon wel offeren voor de redding van ons, Zijn schepping. Er is als offer namelijk altijd een vlekkeloos offer (lammetje bijv.) nodig en dat was Jezus. Er was niets op Hem aan te merken. Zelfs de Romeinse Pilatus viel dat op tijdens Jezus’ berechting.
De Heere Jezus heeft ons opgedragen dit op regelmatige basis te doen. Wij doen dit als gemeente één keer per maand.
Toen de Heere dit voor het eerst zo deed met zijn discipelen ging het daarbij als volgt, bij het brood:”En terwijl zij aten, nam Jezus het brood en toen Hij het gezegend had, brak Hij het en gaf het aan de discipelen en Hij zei: Neem, eet, dit is Mijn lichaam.” (Mattheüs)
Lucas beschrijft het als volgt:”En Hij nam brood en nadat Hij gedankt had, brak Hij het en gaf het aan hen met de woorden: Dit is Mijn lichaam, dat voor u gegeven wordt. Doe dat tot Mijn gedachtenis.”
Ook gaf Hij zo de beker wijn door:”Hij nam ook de drinkbeker en nadat Hij gedankt had, gaf Hij hun die, en zei: Drink allen daaruit, want dit is Mijn bloed, het bloed van het nieuwe verbond, dat voor velen vergoten wordt tot vergeving van zonden.” (Mattheüs)
Lucas beschrijft het als volgt:”Evenzo nam Hij ook de drinkbeker na het gebruiken van de maaltijd en zei: Deze drinkbeker is het nieuwe testament in Mijn bloed, dat voor u vergoten wordt.”
Q: Hoe gaat zo’n ‘avondmaal’ eigenlijk in z’n werk?
A: We hebben een gewone dienst, vaak met een wat kortere preek maar, dat verschilt per voorganger. Na de toespraak en het samen zingen van een aantal liederen is er een moment dat de voorganger en een viertal ouderlingen aan de tafel aanschuiven die op het podium staat. We lezen een paar teksten uit de Bijbel over het ‘avondmaal’ en er dankt een avondmaalbediende voor zowel het brood als de wijn en wat zij symboliseren. Ook breekt de dominee, samen met de oudsten het brood in stukjes die op een schaal rondgedeeld worden. De deelnemers nemen er een stukje brood af en wachten totdat iedereen wat heeft en eten het op aangeven van de dominee. Vaak gaan mensen direct daarna even in stilte bidden.
Daarna wordt er gebeden voor de wijn-rondgang en giet de voorganger een aantal bekers vol. Die bekers gaan ook de rijen door en de deelnemers nemen er een slokje uit en geven hem door naar de volgende. Mensen die geen alcohol willen krijgen op hun aangeven een beker druivensap. Ook hierna gaan de meesten even in gebed.
Coronapandemie
Sinds de coronapandemie is deze vorm veranderd naar een rondgang van de aanwezigen door de kerkzaal waarin zij een cupje wijn en een stukje brood van voor in de zaal ophalen en weer op hun stoel plaatsnemen. Gelijktijdig nuttigen we dan op aangeven van de voorganger het brood en daarna, eveneens op aangeven van de voorganger, de wijn.
De aanwezigen die niet meedoen geven de beker en het brood simpelweg door, of in het tweede geval, komen niet mee naar voren.
Vaak is er, afhankelijk van de dienstleiding, na dit gebeuren nog een gebed waaraan iedereen hardop mag meedoen. Soms gaan mensen dan spontaan een lied zingen tussendoor.
Q: Wat kan ik ermee?
A: Iedereen is welkom. Het is niet iets geheimzinnigs. Meedoen kan wanneer je zeker weet en ook kunt uitspreken dat Jezus dit alles ook voor jou gedaan heeft en Hem als jouw Heer weet, dus Degene die jouw leven besturen mag.
Het kan zijn dat de voorganger van die zondag, aan het begin van het avondmaal mensen die niet bij de gemeente horen als lid, maar wel graag mee willen doen, vraagt om te gaan staan en zich voor te stellen en een korte indruk laat geven van hun geloof. Dit is niet om te checken, of het moet voor jezelf zijn, maar om hen aan de rest voor te stellen, net als je niet zomaar iemand bij je thuis laat mee-eten zonder dat je diegene een beetje kent.
Het is bij dit alles belangrijk dat je weet dat dit een opdracht is van Jezus, waarmee we gedenken hoe en dát we gered zijn door Jezus’ bloed en lichaam (offer). Belangrijk is dus dat je om die reden meedoet. Ergens anders is het avondmaal niet voor, wat vrij serieus opgevat wordt in de Bijbel. In die tijd gingen mensen nog wel eens wat onbehoorlijk om met deze maaltijd en daarmee voorbij aan de instelling die Jezus ermee voor ogen had.
Daarbij zou het ook gek zijn als je het wel zou doen maar er niet met volle overtuiging achter zou kunnen staan.
Wat ook zo is: als je meedoet zien de mensen om je heen dat ook en kan men je geïnteresseerd naar je geloof vragen. Zou je dat dan goed kunnen uitleggen? Nee? Niet meedoen. Dat komt dan nog wel. Zo ja: meedoen!